DPF – filtr cząstek stałych

 Jeśli jesteś właścicielem samochodu osobowego z silnikiem Diesla wyposażonego w DPF, powinieneś wiedzieć jak najwięcej o budowie, działaniu i funkcji filtrów cząstek stałych. Zapoznaj się z naszym artykułem, a uzyskasz wszystkie niezbędne informacje, dzięki którym filtr cząstek stałych w Twoim aucie będzie mógł pracować maksymalnie długo i z najwyższą wydajnością. Co to jest DPF w silniku Diesla, jak działa DPF, jakie ma funkcje i dlaczego warto go regenerować?

Konstrukcja filtra DPF w samochodach osobowych

Zacznijmy od tego, gdzie producenci samochodów umieszczają filtry cząstek stałych DPF, czyli Diesel Particulate Filter. Opisywane filtry można znaleźć pod maskami samochodów takich jak Toyota, Audi bądź Volkswagen z silnikami 1.6 i 1.8 TDI, gdyż filtry DPF są w tych modelach zamieszczone w komorach silników. Pozostałe pojazdy zawierają filtry DPF w układzie wydechowym, sam filtr jest najczęściej montowany pomiędzy katalizatorem selektywnej redukcji katalitycznej SCR a katalizatorem utleniającym. Umieszczenie filtra cząstek stałych DPF w tym miejscu warunkuje współpracę wymienionych elementów oraz oczyszczanie spalin zarówno mechanicznie dzięki filtrowi, jak i w sposób chemiczny za pomocą katalizatorów. Jeśli już wiesz, gdzie można zlokalizować filtr cząstek stałych w pojeździe, przejdźmy do kolejnego zagadnienia, czyli do znalezienia odpowiedzi na pytanie, jak działa DPF i za co odpowiada.

DPF – z czego składa się filtr cząstek stałych i jak działa?

Aby zasada działania DPF była dla nas w pełni zrozumiała, warto wiedzieć, czym charakteryzuje się budowa filtra DPF. Zaczynając opis budowy filtra cząstek stałych od elementów zamieszczonych od strony zewnętrznej, dostrzec można metalową obudowę DPF, następnie warstwę określaną nazwą maty ochronnej, a jeszcze dalej – wkład ceramiczny, czyli monolit umieszczony pod warstwą powłoki katalitycznej, w której skład wchodzi zazwyczaj tlenek glinu, tlenek ceru, tlenek krzemu czy dwutlenek tytanu oraz cząstki platyny bądź innych szlachetnych metali katalitycznych. W zależności od rodzaju filtra monolit może być wykonany z węglika krzemu, tytanianu aluminium bądź kordierytu, a reprezentacją funkcji monolitu jest zatrzymywanie cząsteczek ciał stałych powstających w wyniku spalania oleju napędowego w silniku Diesla. Warto wiedzieć, że w filtrze DPF bez problemu wyróżnimy kanał dolotowy oraz kanał wylotowy, a na filtrze cząstek stałych producenci montują zaawansowane technologicznie czujniki ciśnienia oraz temperatury, które przekazują odczytane dane do silnika. Dlaczego należy mieć filtr DPF? Za co odpowiada ta struktura? Odpowiedź na to pytanie jest naprawdę prosta, gdyż filtr DPF ma za zadanie odfiltrować ze spalin sadze, tlenki metali, siarczany, węglowodory oraz inne substancje, które po przedostaniu się do atmosfery czy do organizmu człowieka, mogą wyrządzić w nich poważne szkody. Oczyszczanie spalin z cząsteczek stałych ma charakter mechaniczny, natomiast DPF, podobnie jak filtry innego rodzaju, może ulegać zatkaniu. Przejdź do kolejnych części artykułu i dowiedz się, jaka jest różnica pomiędzy katalizatorem a filtrem cząstek stałych DPF, od kiedy jest montowany DPF i w jakich samochodach możemy go znaleźć.

DPF a europejskie standardy czystości spalin

Filtr cząstek stałych – od kiedy obowiązkowy jest w naszych samochodach? Obowiązek zamieszczania filtra cząstek stałych DPF w nowych samochodach wszedł w życie wraz z normą czystości spalin EURO 4 w roku 2006, natomiast obecnie obowiązuje nas jeszcze bardziej rygorystyczna norma EURO 6, której powinniśmy przestrzegać od 2014 roku. Stałe zmniejszanie limitów emisji cząstek stałych przyczyniają się do ochrony środowiska oraz zdrowia człowieka, lecz ich realizacja w praktyce dla wielu osób jest niewygodna i kłopotliwa. Filtry cząstek stałych DPF mają wielu zwolenników, jednakże nie brakuje osób, które bezmyślnie wycinają DPF, co skutkuje emitowaniem gorących, zapylonych spalin przez samochody z silnikiem Diesla.

Wycinanie DPF a możliwe konsekwencje

Wiedza na temat tego, po co montuje się filtr cząstek stałych, pozwala zrozumieć jego rolę w silnikach wysokoprężnych. Niestety, niektórzy użytkownicy chętnie kierują się do warsztatów, w których filtry cząstek stałych są w nielegalny sposób usuwane, myśląc, iż wycięcie DPF oznacza koniec problemów i wydatków związanych z tą częścią pojazdu. Osoby myślące w ten sposób są w błędzie, gdyż w przypadku DPF, usuwanie tej struktury przekłada się w znaczący sposób na pracę silnika, turbo, katalizatora czy innych elementów samochodu. Samochody pozbawione filtra cząstek stałych DPF nie mogą zakończyć przeglądu diagnostycznego z pozytywnym rezultatem, a podczas kontroli drogowej kierowca jest narażony na mandat, którego wysokość może sięgnąć nawet 500 złotych. Inne koszty, jakie możemy ponieść w związku z usuniętym filtrem, to cena za zakup i montaż nowego DPF w przypadku zatrzymania dowodu rejestracyjnego albo koszty naprawy uszkodzonego silnika, do którego docierały błędne dane z czujników wymontowanego filtra, a był za to odpowiedzialny oszukany czujnik DPF, bądź, w przypadku pojazdów grupy PSA, czujnik FAP.

Chronimy DPF od przedwczesnej destrukcji – identyfikacja objawów

Co zrobić, aby filtr cząstek stałych pracował w samochodzie przez jak najwięcej kilometrów? Im dłuższe trasy pokonujemy, tym częściej i intensywniej jest eksploatowany filtr cząstek stałych, dlatego też warto zapoznawać się ze wskazówkami dotyczącymi przedłużania funkcjonalności DPF. Co da nam czyszczenie DPF bądź wypalanie DPF? Objawy wskazujące na zużycie filtra cząstek stałych są bardzo charakterystyczne, dając nam czas na podjęcie reakcji. Samochód z zatkanym sadzami bądź popiołem filtrem cząstek stałych traci wartości mocy, których nie możemy utrzymać, jednostka napędowa może aktywować tryb awaryjny bądź nagle „wskakiwać” na nieuzasadnione wysokie obroty, a ponadto zapchany DPF przerywa szczelność układu paliwa, natomiast olej silnikowy wymieszany z docierającym do niego olejem paliwowym nie ma właściwości smarnych, więc niewiele dzieli nas od zatarcia silnika. Współwystępowanie tego typu oznak jednoznacznie wskazuje, że coś złego dzieje się z DPF i mamy uszkodzony filtr cząstek stałych, kontrolka natomiast nie zawsze informuje nas o tym na czas. Powinniśmy reagować w sytuacji, gdy samochód bierze więcej paliwa, gdyż objaw ten także może być równoznaczny z zatkaniem drożności filtra DPF. Pamiętajmy jednak, aby na wszystkie objawy nieprawidłowej pracy pojazdu reagować od razu, gdyż często występowanie jednej oznaki oznacza kilka uszkodzeń, natomiast każde zaniedbanie konserwacji bądź naprawy auta znajdzie odbicie w późniejszych wyższych wydatkach w serwisie.

Wypalanie sadzy – sposób na przywrócenie drożności DPF

Czy zakup nowego filtra DPF bądź jazda bez filtra cząstek stałych to jedyne rozwiązania na zaprezentowane powyżej problemy? Okazuje się, że nie, gdyż można uratować DPF. Cena za nowy filtr cząstek stałych może w niektórych przypadkach być wyższa niż wartość samochodu, natomiast o użytkowaniu pojazdu bez filtra już pisaliśmy, stanowczo uznając to za zły pomysł, mogący zakończyć się poważnymi konsekwencjami finansowymi. Przejdźmy zatem do tematu czyszczenia DPF. Okazuje się, że w nieskomplikowany sposób można pozbyć się nagarów, które zatykają filtr cząstek stałych. Czyszczenie DPF jest rozumiane w dwojaki sposób – jako przeprowadzenie czyszczenia w serwisie oraz jako wypalanie DPF, o którym informuje nas czujnik wypalania DPF bądź podpięty do pojazdu w warsztacie program.

Spróbujmy usystematyzować wymienione metody, charakteryzując każdą z nich. Jeśli posiadamy w samochodzie filtr cząstek stałych, możemy na własną rękę przeprowadzić wypalanie DPF. Objawy zatkanego filtra bądź kontrolka DPF zasygnalizują moment, w którym należy podjąć działanie. Tak naprawdę do kierowcy należy decyzja w zakresie sposobu, za którego pomocą przeprowadzi wypalanie sadzy w DPF. Może zrealizować metodę aktywną bądź pasywną albo oddać pojazd do warsztatu, gdzie fachowcy przeprowadzą wymuszone wypalanie filtra cząstek stałych. Wypalanie DPF na postoju to inaczej wypalanie aktywne, którego przebieg wywołuje kierowca, pozostawiając samochód na biegu jałowym. Podtrzymanie podniesionych obrotów wskazuje na moment uruchomienia procesu, w którym zachodzi dodatkowy wtrysk oleju napędowego zwany dotryskiem, a następnie, dzięki podniesieniu temperatury do wartości z przedziału 400-600 stopni Celsjusza, rozpoczyna się proces wypalania węgla w postaci sadzy. Za samochodem pozostaje czarna smuga, natomiast filtr DPF ma przywróconą drożność i nadal może pełnić swoją funkcję. Metoda ta sprawdza się w pojazdach ze stuprocentowo sprawnymi silnikami i powinna być stosowana w garażach, lecz na wolnej przestrzeni.

Nieco innym sposobem wypalania DPF, którego często nawet nie zauważają kierowcy diesli pokonujący długie trasy, jest pasywne dopalanie sadzy, czyli wypalanie DPF podczas jazdy. Jak to możliwe? W sytuacji, gdy w filtrze jest nagromadzona znaczna ilość sadzy, a pojazd utrzymuje wysokie prędkości obrotowe, wysoka temperatura wpływa na spalenie sadzy, której zbyt duża zawartość zatyka światła kanalików filtrujących w DPF. Przejażdżka w ten sposób powinna trwać około 20 lub 30 minut i przebiegać trasą, która nie będzie wymagała od nas zmiany biegów bądź hamowania, dlatego najlepiej skorzystać z autostrady bądź z innej drogi, na której dozwolone są wysokie prędkości.

W sytuacji, gdy nie wiesz, jak zająć się czyszczeniem DPF, wypalanie serwisowe jest najlepszym rozwiązaniem. W pracowni mechanik podpina się do pojazdu, wymuszając rozpoczęcie procesu dopalania sadzy. Nie wymaga to od Ciebie żadnego wysiłku, natomiast proces wypalania DPF jest obserwowany właśnie dzięki oprogramowaniu zewnętrznemu. Czy czujnik DPF Honda Accord bądź w samochodzie innej marki zawsze poinformuje nas o konieczności wypalania DPF? Nie możemy dać na to gwarancji, dlatego warto obserwować, czy filtr cząstek stałych i objawy, jakie towarzyszą jego pracy, nie wskazują na zatkanie kanalików. Pomocne w profilaktyce filtrów cząstek stałych jest stosowanie preparatów w stylu DPF Cleaner, których dodatek czyści filtr bądź obniża temperaturę wypalania cząsteczek sadzy.

Regeneracja DPF w profesjonalnym serwisie

Chcąc pozbyć się z filtra cząstek stałych DPF nie tylko sadzy, ale także niepalnego popiołu, najlepiej oddać filtr do autoryzowanego serwisu, w którym fachowcy przeprowadzą specjalistyczne mycie filtra cząstek stałych z zastosowaniem nowoczesnej aparatury. Delikatną strukturę monolitu można oczyścić z nagromadzonych nagarów oraz popiołu dzięki zastosowaniu rozpuszczonego w wodzie detergentu aplikowanego do filtra DPF pod wysokim ciśnieniem. Metoda wodna nie narusza struktury kanalików w filtrze i prowadzi do całkowitego wyczyszczenia wkładu, przywracając tym samym fabryczne parametry, jakimi charakteryzuje się filtr cząstek całych. Cena za tę usługę nie jest wygórowana i zazwyczaj stanowi ułamek kwoty, jaką powinniśmy uiścić za nowy DPF. Wybierając pracownię należy zadbać, aby był to serwis charakteryzujący się wysokimi standardami oraz jak najlepszą jakością świadczonych usług. W przypadku filtra DPF i jego czyszczenia nie ma miejsca na pomyłki bądź zastosowanie złej jakości sprzętu, dlatego też rekomendujemy kierowanie się do sprawdzonych serwisów, które mogą pochwalić się autoryzacjami marek znanych na całym świecie.

Zatrzymaj toksyczne składniki spalin

Pojazdy z silnikami benzynowymi również generują spaliny, dlatego zapraszamy do naszych pozostałych artykułów, w których dowiesz się, jak działa filtr cząstek stałych benzyna. Niniejszy artykuł poświęciliśmy tematyce filtrów cząstek stałych DPF charakterystycznych dla silników Diesla, oddając w Twoje ręce kompendium wiedzy na temat budowy DPF, umieszczenia filtra cząstek stałych w samochodzie, jego funkcji, objawów uszkodzenia bądź zapchania DPF oraz sposobów na przywrócenie filtrowi wysokich parametrów. Mamy nadzieję, że optymalne użytkowanie pojazdu wyposażonego z DPF przyczyni się do czystości środowiska oraz do odczuwanego przez Ciebie komfortu jazdy.