Kiedy, jak i po co wypala się DPF?

 Samochody, które zostały wyposażone fabrycznie w silniki wysokoprężne Diesla, wymagają szczególnego traktowania, podobnie jak stanowiące ich istotną część filtry cząstek stałych DPF. Ostatnio wiele mówi się na temat wypalania DPF, zatem w tym artykule zebraliśmy najważniejsze informacje na temat tego, kiedy wypala się DPF, jak wypalić filtr cząstek stałych oraz po co przeprowadza się wypalanie filtra DPF.

Praca filtra DPF w samochodzie

Aby w pełni zrozumieć, na czym polega wypalanie filtra cząstek stałych DPF, należy odwołać się do zasady działania, zgodnie z którą pracuje filtr w samochodzie. Filtry DPF stanowią charakterystyczny element składowy pojazdów z silnikiem Diesla, gdyż to właśnie w wyniku spalania oleju napędowego z niedostateczną ilością tlenu dochodzi do emitowania spalin z dużą zawartością cząstek stałych. Z czego składają się owe pyły o średnicach wyrażanych w nanometrach? Spalanie w silniku wysokoprężnym oleju napędowego wiąże się z produkcją pyłów węgla, a także przyłączających się do nich cząsteczek tlenków metali i węglowodorów aromatycznych, które mają bardzo negatywny wpływ na środowisko naturalne oraz na nasze zdrowie. Dzięki pracy filtra DPF, ze spalin odfiltrowuje się szkodliwe elementy stałe. Filtr jest zbudowany z gęstej sieci kanalików, przez które spaliny przechodzą długą drogę, by finalnie wydostać się z rury wydechowej do atmosfery po niemalże stuprocentowym oczyszczeniu. Działanie kanalików wspomagają cząsteczki tlenku ceru oraz metali szlachetnych, przy czym najczęściej stosuje się platynę. Filtr cząstek stałych, który działa prawidłowo, potrzebuje wysokich obrotów i temperatur sięgających około 400 stopni Celsjusza, by przeprowadzać proces wypalania nagromadzonej sadzy. Często dochodzi do tego samoczynnie w sytuacjach, gdy samochód z wysoką prędkością pokonuje prostą drogę szybkiego ruchu. Co w przypadku, gdy pojazd z silnikiem Diesla i filtrem DPF służy nam jedynie do jazdy po mieście? Odpowiedź na pytanie, co dzieje się z filtrem cząstek stałych i jak można zapobiec jego przedwczesnemu zapchaniu, zawarliśmy w kolejnych częściach artykułu.

Problemy z drożnością DPF, czyli kiedy wypalić sadze?

Naturalnym zjawiskiem dotyczącym filtrów wszystkich kategorii jest przerwanie przepustowości filtra związane z jego zapchaniem. Reguła ta znajduje odzwierciedlenie również w filtrach DPF, gdyż osiadają na nich cząsteczki węgla oraz popiół, które stopniowo zmniejszają, a finalnie uniemożliwiają przepływ spalin przez filtr. Zapchaniu DPF sprzyja stosowanie złej jakości oleju napędowego, rzadkie wymiany oleju silnikowego oraz zmuszanie silnika do intensywnej pracy w momencie, gdy jeszcze się nie rozgrzał i nie osiągnął wysokich obrotów. Prawdziwym koszmarem, który kierowcy często fundują filtrom cząstek stałych DPF w swoich samochodach jest także jazda tylko i wyłącznie po mieście, na krótkie dystanse i w korkach. W tego typu sytuacjach żywotność filtra DPF znacznie obniża się, gdyż w mechanizmie filtra nie ma możliwości uzyskania temperatury odpowiednio wysokiej do wypalenia sadzy, węgiel więc gromadzi się w filtrze.

Wypalanie DPF – jak i w jakim celu to zrobić?

W niektórych pojazdach wypalanie filtra cząstek stałych odbywa się samoistnie po sygnale, jaki kierowca kieruje do silnika. Wówczas do czynienia mamy z aktywnym wypalaniem sadzy. Czym dokładnie charakteryzuje się ten proces? Kierowca podczas postoju, na biegu jałowym może zainicjować proces aktywnego dopalania sadzy poprzez wprowadzenie silnika na wysokie obroty. Dla jednostki napędowej jest to jasny komunikat, iż zostanie przeprowadzone dopalanie sadzy na postoju. Po interpretacji wezwania przez komputer, generowany jest tak zwany dotrysk paliwa, dzięki któremu dochodzi do pozakomorowego spalania oleju napędowego. Tego typu spalanie paliwa jest niezbędne do uzyskania odpowiednio wysokiej temperatury, która dla właściwego dopalania sadzy w filtrze cząstek stałych DPF powinna mieścić się w przedziale 400 – 650 stopni Celsjusza. W temperaturach z tego przedziału sadze spalają się, o czym wskazuje czarna plama pod ujściem rury wydechowej. Wypalanie sadzy na postoju nazywane inaczej aktywnym wypalaniem DPF to prosty zabieg, który możesz bez problemu przeprowadzić sam. Należy mieć na uwadze, że ryzykowne jest przeprowadzanie aktywnego dopalania sadzy w pojazdach, w których podejrzewa się uszkodzenia silnika bądź nieszczelności w jego obrębie, gdyż dotrysk benzyny oraz spalanie pozakomorowe mogą przyczynić się do utworzenia mieszanki oleju silnikowego z napędowym, co pozbawi olej silnikowy właściwości smarnych i może doprowadzić do zatarcia silnika.

Kolejna metoda dopalania sadzy nosi nazwę dopalania pasywnego, jest także określana jako dopalanie podczas jazdy. Najczęściej w samochodzie zaczyna świecić się kontrolka DPF, kierując do użytkownika pojazdu informację, iż w filtrze cząstek stałych nagromadziło się zbyt wiele sadzy i trzeba ją wypalić. Jazda po mieście wiąże się z trudem wykonania pożądanej operacji, gdyż do pasywnego dopalania sadzy jest konieczne utrzymanie stałej prędkości, wysokich i równych obrotów oraz wysokich temperatur wewnątrz filtra DPF. Najlepiej przeprowadzać dopalanie podczas jazdy na autostradzie bądź innej drodze szybkiego ruchu, na której warto spędzić około 20 bądź 30 minut. W przypadku kierowców, którzy na co dzień pokonują długie dystanse na drogach ekspresowych bądź autostradach, filtry DPF często wykazują najdłuższą żywotność, gdyż nagromadzone cząsteczki węgla są w nich na bieżąco dopalane pasywnie.

Innym wyjściem, które także sprowadza się do wypalenia sadzy, jest wypalanie wymuszone realizowane w serwisie. Aby przeprowadzić proces wypalania sadzy, specjalista za pomocą zewnętrznego oprogramowania wymusza na silniku do zainicjowania wypalania sadzy, które później przebiega w taki sam sposób, jak podczas wypalania aktywnego.

DPF może służyć Ci długo

Niezawodna praca filtra DPF może być podtrzymywana przez najdłuższy czas dzięki wypalaniu cząstek węgla nagromadzonych w jego wnętrzu. Specyfika budowy i działania filtrów cząstek stałych wiąże się z koniecznością oczyszczania DPF z sadzy, co jest możliwe tylko podczas wytwarzania wysokiej temperatury i wysokich obrotów silnika. Wypalanie DPF to tani, lecz skuteczny zabieg, dzięki któremu odsuwamy konieczność kosztownej wymiany filtra.