Regeneracja filtrów DPF i katalizatorów SCR w kombajnach

Regeneracja filtra DPF w ciągnikach i maszynach rolniczych

Jeszcze kilkanaście lat temu rolnicy z pewnością nie spodziewali się, że regeneracja filtrów DPF i katalizatorów w kombajnach okaże się tak istotna w kontekście wprowadzonych norm czystości spalin.

Niezbędna do prawidłowego działania filtra cząstek stałych DPF oraz katalizatora regeneracja polega na poddaniu podzespołu czyszczeniu z zastosowaniem wody ogrzanej do 50-70 stopni Celsjusza (w zależności od rodzaju podzespołu) oraz dodatku odpowiedniej ilości detergentu bezpiecznego dla wszelkich powłok katalitycznych. Dostarczone do serwisu filtry cząstek stałych są czyszczone w kierunku przeciwnym do przepływu spalin oraz w kierunku zgodnym z przepływem spalin. Procedura jest kilkukrotnie powtarzana, aż z wnętrza podzespołu zostaną wypłukane wszelkie zanieczyszczenia i osady, w taki sam sposób czyści się, chociażby filtr cząstek stałych w ciągnikach rolniczych. Po zakończonym myciu katalizator SCR lub filtr cząstek stałych DPF jest poddawany suszeniu gorącym powietrzem, a następnie przeprowadza się ponowny test przeciwciśnienia lub przepływu ilości powietrza. Klient otrzymuje sporządzony na podstawie obu tych testów wydruk parametrów ze specjalistycznego urządzenia.

Podobnie, jak w każdej innej maszynie rolniczej, regeneracja filtrów DPF w kombajnach staje się niezbędna, gdy dochodzi do zakłóceń w realizacji naprzemiennie występujących stanów: nagromadzenia osadów oraz regeneracji rozumianej jako wypalanie sadzy. W katalizatorach SCR instalowanych nie tylko w kombajnach, ale także w innych maszynach oraz samochodach dostawczych, ciężarowych i osobowych, dominującym problemem nie jest popiół, gdyż za zablokowanie drożności odpowiada przede wszystkim skrystalizowany mocznik zmieszany z zanieczyszczeniami. Wszelkie tego typu fizyczne przeszkody ograniczające przepustowość filtra cząstek stałych czy katalizatora, można usunąć w bezpieczny dla podzespołu sposób właśnie za pomocą regeneracji wodnej, określanej także mianem czyszczenia hydrodynamicznego. O tym, że jest to opcja o wiele lepsza niż wycinanie katalizatora czy też programowe wyłączenie AdBlue, postaramy się Cię przekonać w kolejnych częściach tego artykułu.

Katalizatory i filtry cząstek stałych w kombajnach zbożowych | Regeneracja

Wbrew pozorom wypalanie DPF New Holland oraz w kombajnach innych producentów jest procesem stosunkowo łatwym do realizacji z uwagi na warunki pracy tej maszyny rolniczej – zazwyczaj pracuje ona pod dużym obciążeniem o małej zmienności, wykazując tym samym wysokie obroty znamionowe. Dzięki temu samooczyszczanie, czyli pasywna lub aktywna regeneracja DPF, może zachodzić na bardzo dobrym poziomie, co wpływa na zachowanie stosunkowo długiej żywotności filtra cząstek stałych. Procedura wypalania DPF John Deere lub w kombajnach zbożowych Claas jest wywoływana, gdy różnicowy czujnik ciśnienia zasygnalizuje wysoki poziom zapchania filtra cząstek stałych sadzą, a samo wypalanie może być realizowane automatycznie lub manualnie. Jeżeli zastanawiasz się, z jaką częstotliwością może zachodzić dopalanie sadzy w interesującym Cię kombajnie, miej na uwadze, że jest to zależne od licznych czynników. Stosowanie pewnych uśrednień pozwala zakładać, że egzemplarze John Deere opisywanych maszyn realizują wypalanie nagromadzonej sadzy w DPF 1-2 razy w okresie pracy obejmującym od 10 do 12 godzin. Dla porównania ten sam proces w kombajnach Claas jest aktywowany co dwa-trzy dni, jeżeli maszyna wykonuje pracę w zakresie maksymalnie ośmiu godzin dziennie.

Kombajny zbożowe i regeneracja katalizatorów

Podzespoły, które najczęściej trafiają do serwisów w celu przeprowadzenia ich regeneracji, to katalizatory SCR, czyli te należące do układu selektywnej redukcji katalitycznej. Ich działanie bazuje na zastosowaniu dodatku, jakim jest roztwór mocznika, natomiast często występujący problem, jakim jest krystalizacja AdBlue, to jeden z powodów, dla których bezwzględnie należy skutecznie wyczyścić katalizator. W sytuacji przedostania się kryształków do całego systemu konieczne jest także czyszczenie układu AdBlue, by dany kombajn bądź inna maszyna rolnicza mogła działać w sposób zgodny z ogłoszonymi normami czystości spalin. Z pewnością niejednemu naszemu Czytelnikowi przyszło teraz na myśl, że może lepszym rozwiązaniem będzie wyłączenie AdBlue, opinie ekspertów w dziedzinie układów oczyszczania spalin jednakże stanowczo odwodzą od tego pomysłu. Zarówno fizyczne, jak i programowe ograniczanie działania SCR czy filtra cząstek stałych DPF obecnie wiąże się z poważnymi konsekwencjami, wśród których warto wymienić problemy z uzyskaniem pozytywnego wyniku przeglądu technicznego, a także ryzyko utraty dofinansowania na działalność rolniczą, w której ujęte są maszyny niespełniające europejskich norm czystości spalin.

Oznaki problemów z DPF i katalizatorem w kombajnach zbożowych

Zarówno niesprawne filtry cząstek stałych DPF, jak i uszkodzone lub zapchane katalizatory w maszynach rolniczych oraz innych pojazdach każdego rodzaju – zachowują się podobnie. W większości kombajnów wyposażonych w DPF o wysokim poziomie zebranych w jego wnętrzu zanieczyszczeń powiadomi nas kontrolka, a powtarzające się lekceważenie komendy wypalania szybko okaże się opłakane w skutkach. Pozbawiony możliwości dopalenia, zablokowany popiołem i sadzą filtr cząstek stałych ograniczy moc kombajnu Claas czy John Deere, aż w końcu doprowadzi do jego przejścia w tryb pracy awaryjnej. Wówczas jedyną skuteczną pomoc uzyskamy w serwisie, gdyż na tego typu usterkę pomoże tylko regeneracja podzespołu. O to, by zregenerować katalizator lub filtr cząstek stałych w kombajnie, warto zatem zatroszczyć się odpowiednio wcześnie, najlepiej tuż po wystąpieniu pierwszych objawów wskazujących na jego zły stan. W ten sposób można uniknąć kłopotliwych przestojów w pracy, a sam realizacja samej procedury regeneracji będzie z reguły znacznie mniej skomplikowana.

Przestrzegamy równocześnie przed działaniami niezgodnymi z prawem, takimi jak usuwanie DPF w ciągniku czy też wycinanie katalizatora właśnie w kombajnie. Oprócz konsekwencji prawnych, o których już wspomnieliśmy, sama maszyna narażona jest na wystąpienie kłopotliwych i kosztownych w naprawie uszkodzeń wtórnych. Produkowane współcześnie pojazdy, a także maszyny rolnicze, zazwyczaj reprezentują satysfakcjonujące osiągi i znakomitą wydajność, a jest to efekt niezakłóconego działania wszystkich występujących w nich podzespołów, w tym filtra cząstek stałych i katalizatora. Pozbycie się ich z układu to ingerencja także w sterowniki silnika i bardzo często okazuje się, że jednostka napędowa zaczyna funkcjonować po prostu gorzej. Warto mieć to na uwadze i zadbać o układ wydechowy pojazdu zamiast szukania ryzykownych i nieopłacalnych rozwiązań. W przypadku problemów z katalizatorem lub filtrem DPF w kombajnie zalecamy przeprowadzenie jego wnikliwej diagnostyki, a następnie – o ile to konieczne – przeprowadzenie regeneracji metodą hydrodynamiczną. Przywrócenie w kombajnie przepustowości DPF lub SCR nawet do 99% jest skuteczne tak samo, jak montaż fabrycznie nowego podzespołu, stanowi jednakże opcję znacznie tańszą.